Jaarlijks staat het tweede weekend van september in het teken van de Open Monumentendagen in Nederland. Ook in Breda kunnen bezoekers dan diverse monumenten en locaties uit heden en verleden ontdekken.
Dit jaar is het hoofdthema in heel Nederland ‘Gebouw(d) om te blijven’. Dit thema gaat over het erfgoed en de architectuur van monumenten. Iedereen die meedoet kan hieraan zijn eigen invulling geven. Dit jaar zullen tijdens deze dagen 44 locaties hun deuren openen en zullen er verschillende activiteiten plaatsvinden in en rond Breda.
Bijzondere locaties
Het landelijke thema dit jaar is onder andere architectuur, volgens Naomi Swinkels, projectleider van Open Monumentendagen Comité Breda, zie je dit goed terug bij publiekstrekkers zoals de Grote Kerk Breda. “Deze bevat allerlei bijzondere aspecten van architectuur, bepaalde ambachten, en van de bouwstijlen”, vertelt Swinkels, die naast de Grote Kerk, het Stadhuis van Breda als voorbeeld pakt. Deze heeft een aantal bouwstijlen aan de binnenkant en aan de buitenkant van het gebouw die volgens Swinkels typerend zijn voor de bouwperiode van het Stadhuis.
Dit jaar staan er op de lijst van monumenten, locaties die niet eerder hebben deelgenomen. Een van deze locaties is begraafplaats Zuylen. “Daar zullen mensen over het algemeen alleen komen om hun geliefde te herdenken, maar dit is eigenlijk ook een hele inspirerende plek met heel veel kunst en een paar mysterieuze verhalen.” Swinkels vertelt dat de grafkelder van begraafplaats Zuylen, op één specifieke dag zal opengaan. Er is een samenwerking met een culturele maker die een kunstinstallatie zal tentoonstellen. Een andere locatie die normaal gesproken niet toegankelijk is voor publiek, opent nu tijdelijk zijn deuren tijdens de Open Monumentendagen, het logegebouw van de Vrijmetselarij. “Dat is een hele mysterieuze instelling waar je eigenlijk niet achter de gesloten deuren mag komen”, vertelt Swinkels.
Het lokale thema
Breda heeft zo zijn eigen thema, om zo de stad te onderscheiden van de rest van Nederland. “Wij hebben twee lokale thema’s die vanuit de gemeente Breda aandacht krijgen, dit is het Beleg van Breda door Spinola, dat dit jaar 400 jaar geleden plaatsvond, en de stedelijke ontwikkeling en de wederopbouw”, vertelt Swinkels. Voor de geschiedenis van de stad willen ze dit jaar, in verband met dit jubileumjaar van het beleg van Breda, extra aandacht geven aan de Bredase geschiedenis. De ontwikkeling en wederopbouw van Breda willen ze laten zien met onder andere de herontwikkeling van de Nieuwe Mark, Breda is uitgeroepen tot National Park City en de locaties die een nieuwe bestemming krijgen of hebben gekregen. Dus hoe de stad Breda zich ontwikkelt.
“Wij vinden dat je niet alleen Open Monumentendagen landelijk bent, maar dat je ook juist laat zien wie de stad is”, aldus Swinkels. Niet alle locaties hebben volgens Swinkels een rijke bouwkundige invulling, waardoor dit niet alle bezoekers zal aanspreken. “Niet iedereen heeft evenveel aandacht en passie voor architectuur. Dus door thema’s te pakken die wat meer beleving voor mensen kunnen hebben, bijvoorbeeld voor kinderen of jongeren, zoals het verhaal van Spinola.” Dit verhaal heeft volgens Swinkels genoeg mysterie, belegering en spannende verhalen, om daar bijvoorbeeld een speurtocht of een puzzel mee te ontwikkelen.
Activiteiten
“Dat is echt iets wat bij ons de rode draad is dit jaar. Om ook jongeren en creatieveling extra goed proberen erbij te betrekken.” Zo vindt Swinkels het belangrijk dat alle bezoekers een evenement krijgen waar ze enthousiast van worden. Er worden bijvoorbeeld muziek- en dansvoorstellingen, kunstinstallaties, rondleidingen en verschillende workshops georganiseerd in de omgeving van Breda door de inwoners en organisaties van Breda.
Met de verschillende activiteiten proberen ze de kinderen en de jongeren aan te sporen tot betrokkenheid bij het erfgoed. “Deze jongeren zijn degenen die straks voor het erfgoed moeten zorgen als wij oud zijn of er niet meer zijn. Dus we willen eigenlijk dat zij op jonge leeftijd al betrokken worden in het erfgoed en het liefst ook, Open Monumentendag”, aldus Swinkels, die met deze activiteiten hoopt een connectie te creëren met het erfgoed.
De Open Monumentendagen vinden plaats op 13 en 14 september.
