Al twintig jaar helpt Jan Boertje onder de naam Nuchter Leven Breda verslaafden met het afkicken van onder andere alcohol, drugs en andere verslavende middelen. En dat helpen doet hij op basis van veel ervaring, want behalve dat Boertje inmiddels al twintig jaar verslaafden helpt, is hij zelf al vijfentwintig jaar clean.
Momenteel telt Nuchter Leven Breda zo’n 3 groepen met mensen die aan het afkicken zijn. Deze groepen komen op verschillende momenten samen. Tijdens het herstel maakt Boertje gebruik van een 12-stappenprogramma, het zogenaamde Minnesota Model. Dit wordt ook door de AA (Anonieme Alcoholisten) gebruikt.
Balansen op jezelf
Het grote verschil is dat Nuchter Leven Breda zich niet alleen op alcoholverslaving richt. En Boertje is naar eigen zeggen een stuk strenger. “Ik ben niet zo’n lieve jongen hoor. Geef ik je nog een kans, nog een kans en nog een kans. En dan zeg ik: ‘Daar is de deur.’”
Eén van de verschillen zit volgens Boertje in het zogenaamde ‘balansen’. Dat wil zeggen dat mensen doelbewust moeten nadenken over de uitdagingen die ze tijdens de dag tegen kunnen komen. “Er staat in dat je ‘s morgens moet balansen en ‘s avonds moet kijken hoe die dag gegaan is. De meeste mensen doen dat niet eens bij de AA, en dit verbaast mij. Het staat in het programma, maar ze doen het niet.”
‘Stronteigenwijs’
Een grote valkuil waar Boertje voor waarschuwt, is dat mensen vaak te snel willen gaan met het oppakken van het gewone leven. “Je moet niet naar verjaardagen gaan, je moet niet naar bruiloften gaan. Daar moet je ver weg van blijven. Je moet niet naar het terras willen, je moet je confrontatie niet aan gaan.” Doen ze dat toch in het eerste jaar, dan ligt terugval op de loer. “Verslaafden zijn stronteigenwijs. Ze denken allemaal, ‘Oh dat doe ik wel in een paar maanden.’” Volgens Boertje laat het zien dat verslaafden, in zijn ervaring, vaak een groot ego hebben.
Eén van de mensen die mede dankzij Boertje inmiddels zeventien jaar ‘clean’ is, is Alex. Alex heet eigenlijk anders, maar wil niet met zijn echte naam genoemd worden. Zijn vader en zijn opa waren allebei verslaafd aan drank en zijn daar beide ook aan overleden. “Ik had mijzelf voorgenomen om het heel anders te doen”, vertelt Alex. Daarmee legde hij de lat voor zichzelf er hoog: hij moest succesvol zijn, een goede opleiding hebben, een goede baan, veel geld verdienen en zijn gezin alles moeten kunnen bieden. “Dat geeft eigenlijk al aan, de dwangmatigheid, perfectionisme, de controle op het leven, materialisme en een enorm ego.”
Wake-up call
Het was na een verjaardag dat Alex besefte dat hij een drankprobleem had. In de ochtend had hij zich voorgenomen om die dag ontzettend veel te gaan drinken, ondanks dat hij aan zijn vrouw had beloofd om dat niet te doen.
“De volgende morgen heb ik met een zware kater tegen mijn jongste dochter gezegd: ‘Wat er gisteren is gebeurd, dat is tussen ons, dat hoeft niemand te weten.” Zijn dochter was toen zes jaar oud. “Toen ik mijn dochter op ging halen van school, stond haar juffrouw voor de poort. Die zei: ‘Dat u zelf in uw leven een leugen wilt ophangen, dat is prima. Maar dat u uw kinderen aanleert om leugens te vertellen, kan er bij mij niet in.’” Die boodschap kwam bij Alex hard aan.
Problematiek blijft
Alex is vanuit de AA uiteindelijk terecht gekomen bij Nuchter Leven Breda en bij Jan Boertje. ”Jan heeft mij altijd op alle punten gewoon geholpen om het inzicht te krijgen.” Alex dacht namelijk zelf dat hij het wel even kon doen in een paar weken. “Ik had niet verwacht dat ik heel mijn leven moest omgooien, wat ik uiteindelijk dus wel heb gedaan.” Alex ‘balanst’ elke dag volgens het programma en is daarom ook niet teruggevallen in zijn oude patroon. Bij Nuchter Leven Breda voelt hij zich thuis en hij ervaart het als een veilige plek waar hij ook zijn verhaal kwijt kan. Ook door Boertje, die zijn sponsor is. Niet alleen tijdens het afkicken, maar nu nog steeds.
Boertje is van mening dat de verslavingsproblematiek nooit opgelost zal worden. Tenzij er een regeling komt dat verslaafden verplicht een jaar lang moeten stoppen met werken om alle groepssessies bij te wonen.
1,8 miljoen verslaafden
Volgens Boertje zijn er momenteel 1,8 miljoen verslaafden in Nederland. Zelf was hij er daar ook ooit één van. Nadat hij wakker werd in een schuurtje, omringt door blikjes bier en met cocaïne in zijn handen, was het voor hem duidelijk dat het zo niet verder kon. “Ik weet niet eens hoe ik daar ben gekomen, want daar kon ik niet op komen. Toen dacht ik, ‘Nu word ik gek, of ik ga dood’. Het was het moment dat hij besloot hulp te gaan zoeken. “Je moet jezelf overgeven, en je moet niet gaan denken dat jij het programma na ene of twee maanden al door hebt. Je moet je overgeven.”
Nuchter Leven Breda heeft op 20 september 2025 een open meeting. Het is gratis en iedereen is welkom.
