Verhalen van lhbti-ouderen in Oosterhout bij buitenexpositie Oudroze 

Buitenexpositie Oudroze voor theater De Bussel
Buitenexpositie Oudroze voor theater De Bussel | Foto: Tijmen Moelker / ORTS

Van vrijdag 31 oktober tot en met 21 november is de buitenexpositie Oudroze te zien aan de voorzijde van theater De Bussel. De reizende tentoonstelling toont 19 kleurrijke portretten en persoonlijke verhalen van de eerste generatie homoseksuele mannen, lesbische vrouwen, biseksuelen, transgenders en intersekse personen (lhbti’s). Deelnemers, allen 70-plussers, vertellen openhartig hoe zij uit durfden te komen voor hun geaardheid in een tijd waarin acceptatie verre van vanzelfsprekend was. Bezoekers kunnen de verhalen lezen op grote buitenpanelen en via QR-codes interviews beluisteren in het Nederlands en Engels. 

Volgens wethouder inclusie Willem-Jan van der Zanden is het delen van deze verhalen van groot belang, omdat het begrip en respect tussen mensen bevordert. Hij zegt dat het belangrijk is dat iedereen mag zijn wie hij of zij is, worden wie hij of zij wil zijn en houden van wie hij of zij wil. “Deze roze ouderen leefden in een wereld die hun bestaan niet begreep, niet erkende of zelfs afwees. De vrijheid die we nu kennen, is kwetsbaar en acceptatie is nog steeds niet overal vanzelfsprekend”, aldus Van der Zanden. 

Opening door wethouder Van der Zanden 

De opening van Oudroze vindt plaats op vrijdag 31 oktober om 16.00 uur in de foyer van theater De Bussel. Wethouder Van der Zanden zal hierbij ingaan op de geschiedenis van de lhbti-beweging en benadrukken hoe belangrijk het is om het gesprek over acceptatie gaande te houden. Hij noemt het voorbeeld van de eerste generatie roze ouderen, die hebben gestreden voor gelijke rechten en zichtbaarheid, en benadrukt dat hun verhalen inspirerend zijn voor jongere generaties. 

Ook een van de geportretteerden, Lionel Jokhoe, is bij de opening aanwezig en deelt zijn eigen ervaringen. Hij vertelt over de obstakels die hij tegenkwam en hoe hij zijn weg vond in een samenleving die zijn bestaan vaak negeerde. Bezoekers krijgen hierdoor niet alleen een visueel portret, maar ook een persoonlijk inkijkje in de levens van deze bijzondere ouderen. 

Een aanjager voor gesprek tussen generaties 

Oudroze is een project van Stichting Open Mind en fotograaf Ernst Coppejans en reist sinds 2021 door Nederland. Het doel van de tentoonstelling is niet alleen om de persoonlijke en soms schokkende verhalen van de geportretteerden te tonen, maar ook om een gesprek op gang te brengen tussen jongere en oudere generaties over de zichtbaarheid en acceptatie van lhbti-personen. De portretten vormen een brug tussen verleden, heden en toekomst en laten zien hoe sociale acceptatie door de jaren heen is veranderd. 

Van der Zanden legt uit dat de verhalen van Oudroze een aanjager kunnen zijn voor reflectie en gesprek. Hij benadrukt dat het belangrijk is om elkaar te begrijpen en elkaars verschillen te respecteren. “Door te laten zien hoe deze ouderen hun weg hebben gevonden in een wereld die hen vaak afwees, hopen we jongeren en volwassenen te inspireren en het gesprek over diversiteit in de samenleving te bevorderen”, zegt hij. 

Mentale gezondheid en inclusie 

Een belangrijke reden voor de gemeente om Oudroze naar Oosterhout te halen, is dat lhbti-personen vaker te maken hebben met intimidatie en discriminatie. Uit recente cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek blijkt dat lesbische, homoseksuele en biseksuele volwassenen de afgelopen twee jaar meer last hadden van mentale problemen zoals angst en depressie, en ook vaker hulp zochten dan heteroseksuelen. Volgens Van der Zanden is zichtbaarheid van deze groep daarom cruciaal om inclusie en mentale gezondheid te bevorderen. 

Daarnaast wil de gemeente Oosterhout met activiteiten als Oudroze laten zien dat de stad inclusief en toegankelijk is voor iedereen, ongeacht levensovertuiging, religie, huidskleur, afkomst, leeftijd, gender, handicap of seksuele voorkeur. Tijdens de Week van Respect in november krijgt inclusie extra aandacht, onder andere via gastlessen op scholen die gericht zijn op respect voor elkaar en het stimuleren van sociale acceptatie. 

Gratis toegankelijk voor iedereen 

De buitenexpositie Oudroze is gratis toegankelijk en staat aan de voorzijde van theater De Bussel aan de Torenstraat 10 in het centrum van Oosterhout. Bezoekers kunnen de portretten bekijken en via QR-codes interviews beluisteren, waardoor de verhalen ook voor een breder publiek toegankelijk zijn. 

Na de opening op 31 oktober is er gelegenheid om met elkaar in gesprek te gaan over de verhalen en ervaringen van de geportretteerden. Van der Zanden benadrukt dat de expositie niet alleen een tentoonstelling is, maar ook een platform voor ontmoeting en begrip, dat de sociale cohesie binnen de gemeenschap kan versterken.